ZIELONY ALFABET TREFLIKÓW
A jak AKTYWNOŚĆ
Lubisz biegać? Kochasz jeździć na rowerze? Chodzisz na długie spacery? Świetnie! Podobnie jak aktywność fizyczna pomaga Ci być w dobrej kondycji, tak odpowiednie ekologiczne nawyki uzdrawiają środowisko naturalne. Zobacz: każdego dnia możesz robić rzeczy dobre dla planety. Twoja aktywność jest ważna!
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- w parku lub na podwórku widzisz śmieci? pozbieraj je i wyrzuć do kosza; może inni wezmą z Ciebie przykład?
- kiedy tylko możesz, wybierz rower albo spacer piechot; zamiast samochodem pojedź autobusem
- zakręć wodę, kiedy myjesz zęby
B jak BATERIE
Zużyły się? Ale uwaga – baterie, choć wyglądają niewinnie, są odpadem niebezpiecznym! Dlatego nigdy nie wyrzucaj ich do „zwykłych” śmieci. Baterie zawierają toksyczne substancje, takie jak ołów, rtęć i kadm, które szkodzą środowisku, zanieczyszczają je…
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- przygotuj z dziećmi w domu albo przedszkolu (a także w swojej pracy) specjalne pudełko na zużyte baterie
- znajdź najbliższe miejsce, w którym można bezpiecznie wyrzucić zużyte baterie; punkty zbiórki znajdują się w wielu sklepach czy urzędach
C jak CIEPŁO
Ciepłe kaloryfery późną jesienią i zimą to prawdziwy skarb! Uważa się, że w pomieszczeniach powinno być około 18-21 stopni Celsjusza, żeby ludziom było w nich ciepło i miło. Nie trzeba więcej. Ogrzewanie powinno być włączone dopiero wtedy, gdy na zewnątrz temperatura spada poniżej 12 stopni. Ten, kto myśli ekologicznie, z ciepła powinien korzystać z głową.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- odsłoń kaloryfery – będą bardziej wydajne
- kiedy wietrzysz pokój, zakręć ogrzewanie
- wietrz krótko i intensywnie
- zadbaj o szczelność okien i drzwi
- gdy świeci słońce, odsłoń okna – pozwól promieniom słonecznym nagrzać pomieszczenie
D jak DESZCZÓWKA
Lubisz deszcz? Jesienna ulewa bywa niemiła, ale wiosenny deszczyk? Woda jest niezbędna do życia, dlatego ważne jest, żeby ludzie dbali o równowagę w cyklu wodnym. Ty też masz na niego wpływ! Gromadź i wykorzystuj ponownie wodę deszczową! Można nią podlać rośliny w ogródku i na balkonie, a także wykorzystać na przykład do mycia butów po spacerze czy zabawek z podwórka.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- zbieraj deszczówkę – razem z dziećmi przygotujcie specjalne miejsce i pojemniki
- wyjdźcie na spacer w czasie deszczu – zabawcie cię: kto przeskoczy przez większą kałużę?
- razem namalujcie deszczowe chmury – jakich farb i kredek będziecie potrzebować?
E jak ENERGIA
Skąd masz energię do zabawy, do tego, by skakać i biegać? Wszyscy i wszystko potrzebuje energii… Energia jest ważna również dla ekologii, ponieważ jej wykorzystanie wpływa na środowisko naturalne. Korzystanie z energii z odnawialnych źródeł, takich jak woda, wiatr czy słońce, jest bardziej przyjazne dla środowiska niż korzystanie z paliw kopalnych, które wytwarzają szkodliwe dla środowiska gazy cieplarniane.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- oszczędzaj energię elektryczną: urządź sobie ciche wieczory bez telewizji, radia i telefonu
- zgaś światło, kiedy nie jest naprawdę potrzebne
- zróbcie w przedszkolu „inspekcję energetyczną”: razem z dziećmi sprawdźcie, w których lampach są żarówki energooszczędne
„E” to także EKOLOGIA, czyli – najprościej mówiąc – życie w zgodzie i harmonii z naturą i świadome korzystanie z zasobów planety. Eko postawa wiąże się ze stylem świadomego życia, w którym szanujemy obowiązki wobec środowiska naturalnego w przekonaniu, że nasze codzienne decyzje, nawet w drobnych sprawach, mają na nie wpływ. I o tym właśnie mówi nasza kampania społeczna!
F jak FOKA SZARA
Wygląda słodko i chciałoby się ją przytulić, prawda? Ale pamiętaj – tylko pluszowa foczka się do tego nadaje! Żywe zwierzę jest drapieżnikiem, naturalnie występującym w Bałtyku.
Foki szare, choć nadal są gatunkiem zagrożonym wyginięciem, coraz częściej można spotkać na polskich plażach. Zwłaszcza wczesną wiosną, kiedy młode odłączają się od matek i zaczynają samodzielne życie. Najczęściej potrzebują wtedy spokoju, by mogły odpocząć. Nie podchodź bliżej, zachowaj dystans 30 metrów. Jeśli zauważysz na plaży fokę, poinformuj Błękitny Patrol WWF (tel. 795 536 009) lub Stację Morską w Helu (tel. 601 88 99 40).
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- wejdź na stronę WWF Polska i razem z dziećmi obejrzyj zdjęcia innych chronionych zwierząt – na przykład rysia i niedźwiedzia
- obejrzyj filmiki ze Stacji Morskiej w Helu, która opiekuje się rannymi i chorymi fokami
- zobacz, ile to jest 30 metrów (bezpieczna odległość od foki znalezionej na plaży) – przygotuj sznurek tej długości
G jak GLOBALNE OCIEPLENIE
Co się dzieje, kiedy w letni ciepły dzień ubierzesz grubą kurtkę? Robi ci się gorąco i zaczynasz się pocić? W takiej sytuacji pewnie chcesz się rozebrać i wskoczyć na przykład do basenu, prawda?
Można to porównać do sytuacji na całej Ziemi – globalne ocieplenie to proces wzrostu temperatury spowodowany przez to, że ludzie wytworzyli zbyt dużo tak zwanych gazów cieplarnianych, na przykład dwutlenku węgla. Kiedy jest ich coraz więcej w atmosferze, planeta staje się coraz cieplejsza. Jest jej za gorąco!
Ziemia też próbuje się ochłodzić i wyzwolić nadmiar ciepła, który zgromadził się przez działalność człowieka… Właśnie stąd biorą się zmiany klimatyczne, które wpływają na środowisko: topnieją lodowce na biegunach, wzrasta poziom morza, dochodzi do ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak gwałtowne burze i huragany.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- korzystaj z transportu zbiorowego
- na urlop wybierz się pociągiem zamiast samolotem
- jeśli to możliwe, idź do sklepu piechotą zamiast autem
- kupuj tylko to, czego naprawdę potrzebujesz
- wybieraj produkty lokalne i sezonowe, dzięki temu zmniejszysz skalę globalnego transportu
H jak HAŁAS
Jak się czujesz, słysząc wokół głośne i bardzo głośne dźwięki? Hałas może pochodzić z różnych źródeł, takich jak ruch samochodów na ulicy, praca fabryki czy lotniska, budowa nowego osiedla.
Ludzie też wytwarzają hałas: korzystając na przykład z odkurzacza, oglądając telewizję czy włączając mikser do przyrządzania pysznego koktajlu. Czasem wystarczy nam do tego… własna buzia. 😉
Kiedy wokół nas jest dużo hałasu, szybciej się męczymy i odczuwamy stres. Czasem przez hałas można poważnie zachorować: uszkodzić sobie słuch albo mieć kłopoty z bezsennością… Hałas jest też szkodliwy dla zwierząt: płoszy je i bardzo stresuje.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- a może tym razem świętuj Nowy Rok bez fajerwerków i petard?
- idź na spacer i posłuchaj, jak brzmi las
- odpoczywaj w ciszy
- ścisz radio, wyłącz telewizor, jeśli go nie oglądasz
- rozejrzyj się i razem z dziećmi przy pomocy domowych sprzętów „wyprodukuj” różne dźwięki – porozmawiajcie o tym, które z nich są głośne, a które ciche? których słucha się przyjemnie, a których nie?
I jak INFORMACJA
To bardzo ważne: wiedzieć, w jakim stanie jest Ziemia, co słychać w innych częściach świata, czego potrzebują zwierzęta, jak ochraniać środowisko, jak być ekologicznym. W dzisiejszym świecie codziennie docierają do nas miliony nowych informacji. W związku z tym, każdy z nas potrzebuje nowych umiejętności: sprawdzania informacji i wybierania rzetelnych źródeł wiedzy.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- szukaj wiarygodnych źródeł informacji o ekologii
- sprawdź w najbliższej bibliotece, jakie są najnowsze książki o przyrodzie
- czytaj metki ubrań i etykiety produktów spożywczych – wybieraj lokalne
- poszukaj razem z dziećmi informacji o chronionych gatunkach zwierząt – może je wspólnie narysujecie?
J jak JEDZENIE
To bardzo ważne: wiedzieć, w jakim stanie jest Ziemia, co słychać w innych częściach świata, czego potrzebują zwierzęta, jak ochraniać
Pierogi, śledzie, barszczyk… a może zupa grzybowa? Co się je w Twoim domu? W kontekście nadchodzących świąt chcemy zwrócić uwagę na temat istotny przez cały rok: czy wiesz, że na każdego roku ludzie marnują miliony ton żywności, w sumie nawet jedną trzecią całej jej światowej produkcji? To ważne, by odwrócić ten trend! We własnym domu sprawdza się planowanie posiłków i zakupów.
To, co jesz, ma znaczenie nie tylko dla Twojego zdrowia, ale dla całej planety. Żywność wysoko przetworzona, czyli taka, do której użyto wielu dodatkowych substancji – cukrów, soli czy konserwantów sztucznie przedłużających świeżość – jest jedną z przyczyn otyłości. Jej produkcja wpływa na zanieczyszczenie wód gruntowych i gleby.
Wybierając zdrowe i ekologiczne produkty spożywcze, pochodzące z lokalnych upraw i hodowli, zmniejszamy emisję gazów cieplarnianych związanych z transportem żywności. Mięsa warto jeść mniej również dlatego, że jego produkcja wiąże się z wykorzystaniem mnóstwa wody!
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- dbaj o swoją dietę: jedz lokalne i sezonowe produkty; smacznego!
- owoce i warzywa kupuj bez foliowych woreczków, zaopatrz się w torbę wielokrotnego użytku
- planuj zakupy na cały tydzień i kupuj tyle jedzenia, ile naprawdę potrzebujesz
- przemyśl, czy możesz jeść mięso rzadziej niż dotąd
- drugie śniadanie noś w śniadaniówce zamiast w foliowym woreczku
- podziel się jedzeniem zamiast go wyrzucać – sprawdź, czy w Twojej okolicy znajduje się bank żywności albo społeczna lodówka
K jak KLIMAT
Tęsknisz za śnieżną zimą czy już czekasz na wiosnę? Jak myślisz – pogoda to to samo co klimat? Dlaczego warto się nad tym zastanowić?
Pogoda to codzienne zmiany atmosferyczne, które możemy zaobserwować każdego dnia – takie jak zachmurzenie, temperatura powietrza, prędkość wiatru czy opady. Klimat zaś to długoterminowe tendencje pogodowe charakterystyczne dla danego miejsca czy regionu. Mają one duży wpływ na rośliny, zwierzęta i całe środowisko. Wiemy już o tym, że klimat na Ziemi zmienia się, do czego w największym stopniu przyczynia się szkodliwa działalność człowieka. Emisja dwutlenku węgla, do tego wycinanie lasów i hodowla zwierząt gospodarskich.
Zmianę klimatu odczuwa się na całym świecie. Polarne lodowce topnieją, a poziom mórz wzrasta. W niektórych regionach coraz częściej dochodzi do ekstremalnych zjawisk pogodowych: takich jak ulewne deszcze, powodzie, tajfuny. Z kolei w innych – ludzie i zwierzęta cierpią z powodu upałów i susz. Doświadczamy ich również w Polsce…
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- obserwuj pogodę w swojej miejscowości przez kilka dni
- razem z dziećmi zróbcie obrazkowy kalendarz pogody
- oszczędzaj prąd i wodę
- wymieniaj, sprzedawaj lub oddawaj ubrania, meble i artykuły gospodarstwa domowego, których już nie potrzebujesz
- zostaw samochód w garażu; jazda na rowerze, transport publiczny, wspólne korzystanie z samochodów to dobre rozwiązania – czy wiesz, że podczas podróży samochodem jednej osoby generowanych jest trzy razy więcej emisji dwutlenku węgla na kilometr niż przypada na osobę w przypadku podróży pociągiem?
L jak LAS
Lubisz chodzić do lasu? To wspaniałe miejsce, gdzie jest dużo drzew i innych roślin. Lasy są bardzo ważne dla ekologii, ponieważ pomagają oczyszczać powietrze, produkują tlen, regulują klimat. Są też domem dla wielu gatunków zwierząt, takich jak sarny i jelenie, wilki, lisy, zające, ptaki i wiele innych. Drzewa, rośliny i grzyby w lesie zapewniają im pożywienie, schronienie i miejsce, gdzie mogą się rozmnażać. Różnorodność gatunków w lesie pozwala tworzyć skomplikowane łańcuchy pokarmowe. Ochrona lasów jest bardzo ważna dla zachowania bioróżnorodności i zrównoważonego rozwoju.
Aby zapewnić odpowiednie standardy gospodarki leśnej, stworzono specjalne certyfikaty. Zapewniają one, że pozyskane surowce pochodzą z dobrze zarządzanego lasu, w którym dba się o zachowanie cennej przyrody. Przykładem takiego certyfikatu jest FSC®. Za jego pomocą oznakowano i objęto monitoringiem już ponad 215 mln hektarów lasów na kuli ziemskiej, w tym również w Polsce. Logo FSC® można zobaczyć na opakowaniach wielu produktów w sklepach.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- wybierz się na spacer do lasu
- nie hałasuj w lesie, a jeśli zobaczysz w nim śmieci – posprzątaj
- narysuj z dziećmi drogę z swojego domu do najbliższego lasu
- korzystaj z używanych kartek papieru – notatki i rysunki możesz robić na odwrocie zadrukowanej kartki
- kupuj świadomie – wybieraj produkty oznaczone certyfikatem FSC®
Ł jak ŁĄKA
Tak. Wiemy. Jest zima. Mróz i śnieg! Ale każdego dnia zbliżamy się do wiosny i wyobraźmy sobie dzisiaj… piękną łąkę. Dla rozgrzewki!
Dlaczego kwietna łąka jest ekologiczna? Ponieważ, podobnie jak las, produkuje tlen i nasyca powietrze parą wodną. Zapobiega nagrzewaniu się gleby, przez co może obniżać temperaturę w mieście w upalne dni (tak, one kiedyś nadejdą). Jest źródłem pożywienia, domem i schronieniem dla owadów i małych zwierząt.
Doceniając różnorodność łąk, coraz więcej polskich miast zakłada łąki kwietne – miejsca, w których rośliny mogą rosnąć dziko, bez ingerencji i pomocy człowieka. W ten sposób można zaoszczędzić na koszeniu skwerów i trawników, dbając jednocześnie o naturalne oczyszczanie powietrza i pozwalając na to, by nowe rośliny i owady przetrwały w mieście.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- narysuj łąkę swoich marzeń
- dowiedz się, jakie rośliny i owady występują na łące
- sprawdź, gdzie w swojej okolicy możesz na wiosną posiać własną łąkę
M jak MIEJSCE ZAMIESZKANIA
Wszystko, co ludzie robią w swoim miejscu zamieszkania, może mieć wpływ – dobry albo zły – na środowisko naturalne. Każdy z nas może pomóc Planecie poprzez proste zachowania, takie jak segregacja i recycling odpadów, oszczędzanie wody i energii, mądre kupowanie czy uprawianie roślin zgodnie z zasadami ekologicznymi, sadzenie drzew. Naprawdę dużo od nas zależy!
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- może nowe postanowienie na dobry rok?
- mniej plastikowych opakowań, a więcej ruchu
- kupuj lokalne produkty
- oszczędzaj prąd i wodę
N jak NATURA
Wszystko, co nas otacza, a nie zostało stworzone przez człowieka, to natura. Góry, rzeki, morza, jeziora, lasy, pola, zwierzęta, rośliny… To pewne, że natura ma korzystny wpływ na człowieka i jego samopoczucie. Uspokaja i poprawia nastrój. Obcowanie z naturą dobrze działa również na rozwój poznawczy i emocjonalny dzieci, zwiększając ich świadomość ekologiczną. Chcesz korzystać z natury jak najwięcej? Doceniaj i dbaj o nią!
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- codziennie chodź na spacery
- przytul drzewo w parku i głęboko oddychaj
- posłuchaj, jak ćwierkają wróble na podwórku
- już na wiosnę pochodź boso po trawie
- zrób z dziećmi prostą zabawkę z patyków
O jak OGRÓDEK
Wystarczy malutki skrawek ziemi, by urządzić własny ogródek. Nawet w skrzynce na balkonie albo doniczce na parapecie w kuchni! W ten sposób możemy uprawiać własne zdrowie i smaczne jedzenie, a przy tym cieszyć się obserwację tego, jak rośnie zieleń. A może w przedszkolu założycie na wiosnę ogródek? Będzie domem dla pszczół, motyli i ptaków.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- zamontuj na podwórku karmnik dla ptaków i przygotuj dla nich odpowiednią karmę, np. siemię lniane, kukurydzę, owies
- posiej w doniczce na parapecie w kuchni rzeżuchę i inne jadalne zioła
P jak POWIETRZE
Wystarczy malutki skrawek ziemi, by urządzić własny ogródek. Nawet w skrzynce na balkonie albo doniczce na parapecie w kuchni! W ten sposób możemy uprawiać własne zdrowie i smaczne jedzenie, a przy tym cieszyć się obserwację tego, jak rośnie zieleń. A może w Wdech, wydech! I jeszcze raz! Powietrze, którym oddychamy, to mieszanka gazów. W jej skład wchodzi między innymi tlen, który jest niezbędny do życia, oraz dwutlenek węgla, ale także – niestety! – zanieczyszczenia, które mogą być szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego ważne jest, by dbać o czyste powietrze. Przecież nie tylko komin wielkiej fabryki czy rura wydechowa samochodu mają na nie wpływ.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- chodź piechotą, kiedy tylko możesz
- jedź pociągiem zamiast samochodem
- nie pal papierosów
- poszukaj informacji o jakości powietrza w swojej miejscowości
R jak RECYKLING
Wystarczy malutki skrawek ziemi, by urządzić własny ogródek. Nawet w skrzynce na balkonie albo doniczce na parapecie w kuchni! W ten sposób możemy uprawiać własne zdrowie i smaczne jedzenie, a przy tym cieszyć się obserwację tego, jak rośnie zieleń. A może w Wdech, wydech! I jeszcze raz! Powietrze, którym oddychamy, to mieszanka gazów. W jej skład wchodzi między innymi tlen, który jest niezbędny do życia, oraz dwutlenek węgla, ale także – niestety! – zanieczyszczenia, które mogą być szkodliwe dla naszego zdrowia. Dla
Modne słowo, prawda? Chociaż pochodzi z angielskiego, zadomowiło się w naszym języku na dobre. Jest bardzo potrzebne!Każdego dnia wyrzucamy rzeczy, których już nie potrzebujemy. Torebki foliowe, butelki, opakowania, zużyty papier… Ludzie na całym świecie co roku produkują ponad dwa miliardy ton śmieci! Co gorsza, ich ilość ciągle rośnie…
Na szczęście człowiek wpadł już na pomysł, że z wielu zużytych przedmiotów można wykonać nowe. Z plastikowych butelek produkuje się doniczki, zabawki lub ubrania polarowe. Z makulatury powstaje papier toaletowy, ręczniki papierowe oraz papier do pakowania i drukowania, koperty. Szkło i metale przetapia się w hutach, aby wyprodukować nowe butelki, opakowania i słoiki.
Recykling w domu także jest możliwy! Z plastikowych i metalowych opakowań możemy zrobić pojemniki na kredki, skarbonki lub doniczki. Kartony i tekturę łatwo przekształcić w proste zabawki albo kolorowe pudełka na klocki.
Jednak to, czego dziś potrzebuje nasza planeta najbardziej – to ograniczanie produkcji śmieci. Wpływ na to ma każdy z nas. Wystarczy wprowadzić w domu dobre zwyczaje: zawsze zabieramy ze sobą na zakupy bawełnianą torbę oraz siatki na owoce i warzywa. Dzięki temu w sklepie unikniemy kupowania i pakowania produktów w „jednorazówki”. Nie wyrzucajmy wszystkich ubrań, zabawek i mebli – przerabiajmy je lub dzielmy się nimi! Sprzedajmy, wymieńmy się ze znajomymi albo przekażmy potrzebującym.
Mówiąc najkrócej: kiedy nie wyrzucamy zużytych rzeczy, tylko przekształcamy je w coś nowego, oszczędzamy surowce naturalne i energię potrzebną do ich pozyskania. W tym wpisie skorzystaliśmy z prezentacji z Kuferka Pełnego Wiedzy, który opracowała Podręcznikarnia.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- przerabiaj lub oddaj komuś niepotrzebne ubrania
- wykorzystaj ponownie stare pudełka
- wybieraj produkty z recyklingu
- na zakupy noś siatkę z materiału
- kupuj żywność na wagę
S jak SŁOŃCE
Jest gwiazdą i centrum świata, jaki znamy. Stanowi źródło energii dla roślin, zwierząt i ludzi. Słońce, bo o nim oczywiście mowa, umożliwia fotosyntezę, czyli proces, w którym rośliny przetwarzają dwutlenek węgla i wodę w tlen, co jest niezbędne dla życia na Ziemi.
Kiedy wystawiamy twarz do słońca, poprawia się nam nastrój i zdrowie. Lepiej śpimy, a w naszym ciele wytwarza się też witamina D3 wspomagająca układ odpornościowy. Jednak skutki działania na naszą skórę promieniowania UV, wytwarzanego przez słońce, mogą być też negatywne. Dlatego pamiętajmy o kremach z filtrem SPF przez cały rok.
Słońce może być też swego rodzaju… fabryką energii, której potrzebuje nasza cywilizacja. Ludzie wynaleźli specjalne panele fotowoltaiczne, instalowane w nasłonecznionych miejscach – na przykład na dachach budynków. Słonce ogrzewa panele, a one zmieniają światło słoneczne w prąd. W ten sposób można pozyskiwać energię przyjazną dla środowiska, czyli taką, która nie zanieczyszcza powietrza ani wody.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- używaj kremów z filtrem przez cały rok
- obserwuj z dziećmi, jak zmienia się długość dnia w ciągu roku
- idź na spacer o zachodzie słońca
- sprawdź w okolicy, gdzie działają panele fotowoltaiczne
Ś jak ŚMIECI
Zużyte opakowania, stare zabawki i sprzęty codziennego użytku, ubrania… Każdego dnia każdy z nas sprawia, że na świecie rośnie góóóóóraaaaa śmieci… Podstawowym sposobem dbania o środowisko jest segregacja odpadów. Aby była jak najprostsza, dostępne są pojemniki w kilku kolorach i wspólne zasady segregacji dla wszystkich mieszkańców naszego kraju.
Śmieci, których nie segregujemy wywożone są do spalarni lub na wysypisko. Padający na góry odpadów deszcz powoduje, że do ziemi i rzek przedostają się trujące substancje. Segregując śmieci, pomagamy więc naszej planecie. Co więcej, odpady mogą być wykorzystane powtórnie – uzyskane z nich substancje i materiały służą do tworzenia nowych produktów. Taki proces nazywamy recyklingiem.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- pozbieraj śmieci w parku, na podwórku, na plaży
- zanim wyrzucisz, pomyśl, czy możesz wykorzystać powtórnie lub oddać komuś niepotrzebną Tobie rzecz
- używaj opakowań i toreb wielokrotnego użytku: np. szklanych butelek zamiast plastikowych oraz toreb z materiału zamiast foliowych woreczków
T jak TRANSPORT
Lubisz podróżować? A czy wiesz, że nie tylko ludzie wybierają się w dalekie podróże. Z końca świata do naszych sklepów przyjeżdżają na przykład banany albo kiwi. W tym celu zużywa się mnóstwo energii i zanieczyszcza środowisko…
Transport do sposób przemieszczania się ludzi, towarów i zwierząt z jednego miejsca w inne. Transport jest bardzo ważny i potrzebny w naszym życiu, ale może mieć też negatywny wpływ na środowisko, ponieważ produkuje gazy cieplarniane, zanieczyszczenie powietrza i hałas…
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- idź piechotą albo wybierz rower, jeśli tylko pogoda na to pozwala
- kiedy to możliwe, podróżuj autobusem albo pociągiem zamiast samochodem
- jeśli możesz, nie woź autem „powietrza” – może zaproponujesz komuś podwózkę?
- wybieraj lokalne produkty
- zanim coś kupisz, zastanów się trzy razy, czy tego naprawdę potrzebujesz
U jak UWAŻNOŚĆ
Bądź obecny tu i teraz, zamiast błądzić myślami w przeszłości czy przyszłości albo zamiast przeglądać bez końca internet. Uważność na co dzień to praktyka, która pozwala zanurzyć się w jednej czynności, dostrzegając jej szczegóły i czerpać radość z prostych rzeczy.
Uważność w kontekście psychologicznym sprzyja więc zdrowemu podejściu do emocji i pozwala akceptować własne uczucia z ciekawością bez oceniania. Dzięki uważności łatwiej jest odpowiadać na stresujące wyzwania, jakie przynosi nam codzienność.
A gdzie tutaj ekologia? Uważność łączy nas z przyrodą. Zrozumienie i docenienie piękna otaczającego nas środowiska naturalnego wspiera postawę empatyczną wobec przyrody. Uważność uczy nas bycia aktywnym i podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska, zamiast pozostawania obojętnym na jego zmiany.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- wyjdź na spacer bez rozpraszaczy – telefon zostaw w domu
- skoncentruj się na wrażeniach: śpiewie ptaków, szumie wiatru, chrzęście piasku pod stopami, otaczających kolorach, dotyku pnia drzewa…
- świadomie oddychaj: wykorzystaj wolną chwilę na głęboki oddech na świeżym powietrzu, poczuj swój wdech i wydech
- obserwuj zwierzęta w ich naturalnym środowisku – może to będzie sarna na polu? wiewiórka w parku? a może wróble w krzewach na twoim podwórku?
- głowa do góry! popatrz w niebo o różnych porach dnia i nocy, obserwuj chmury, słońce, księżyc, gwiazdy
W jak WODA
Każdy, każda i każde z nas również w większości składa się z wody. Bez niej życie na Ziemi byłoby niemożliwe. Niezwykle ważne jest, by woda była czysta i dostępna dla wszystkich żywych organizmów.
Człowiek bez wody mógłby przeżyć zaledwie kilka dni… Jest ona także niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich żywych organizmów i całych ekosystemów. Stanowi środowisko życia dla licznych stworzeń, od tych niewidocznych gołym okiem po wielkie morskie ssaki.
Woda stanowi źródło nawadniania, ale także reguluje klimat, wspiera bioróżnorodność i zapewnia zdrowie publiczne. Dlatego wszyscy razem powinniśmy dbać o równowagę systemu wody w przyrodzie.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- każdego dnia oszczędzaj wodę – sprawdź, czy kran w kuchni nie przecieka, wybierz prysznic zamiast kąpieli w wannie, a kiedy myjesz zęby, zakręć wodę
- dbaj o czystość wody w rzekach, jeziorach, morzach – nie zostawiaj śmieci na plaży
- jeśli masz ogródek albo działkę, zbieraj deszczówkę do podlewania roślin albo umycia samochodu
- wspieraj inicjatywy, które chronią zasoby wody oraz jej oczyszczanie, a także wspierają lokalne społeczności zmagające się z problemem dostępy do czystej wody pitnej
Z jak ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ
Brzmi poważnie, ale w gruncie rzeczy to jest proste! Chcemy żyć w taki sposób, aby Ziemia mogła być domem nie tylko dla nas, ale także dla następnych pokoleń. Zależy nam, by się rozwijać, pracować, bawić, podróżować, ale jednocześnie dbać o środowisko i nie wyrządzać mu szkody. Postępowanie każdego i każdej z nas ma znaczenie!
Innymi słowy zrównoważony rozwój oznacza, że działania podejmowane dzisiaj powinny przebiegać w sposób, który nie wyczerpuje zasobów naturalnych ani nie szkodzi planecie, zachowując równowagę pomiędzy ekonomią, społeczeństwem a naturą. Cały Zielony Alfabet Treflików jest właśnie o tym!
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- segreguj śmieci i wybieraj produkty z recyklingu
- zanim coś kupisz, przeczytaj etykietę – wybieraj świadomie produkty lokalne
- zanim coś wyrzucisz, pomyśl, czy nie przyda się komuś innemu
- oszczędzaj prąd, wodę, papier
- wybierz rower albo spacer – kiedy to tylko możliwe
- zastanów się, czy nie możesz jeść mniej mięsa
- zainteresuj się odnawialnymi źródłami energii
- uprawiaj ogródek, zasadź drzewo, szanuj zwierzęta
- bądź dobrym gospodarzem swojego najbliższego otoczenia – słuchaj ptaków, znajdź sobie swoje ulubione drzewo, chodź boso po trawie (idzie wiosna!)
Ż jak ŻYCIE
Planeta Ziemia jest domem nie tylko dla ludzi. Razem z nami mieszkają tu zwierzęta, owady, wzrastają rośliny. Człowiek jest najsilniejszy z tych wszystkich grup i jednocześnie – jest szkodnikiem! Aby życie na Ziemi upływało w harmonii, liczmy się z potrzebami natury. Dbajmy o równowagę w przyrodzie, szanujmy ją, a słabszym od siebie zwierzętom i organizmom zapewnijmy warunki do życia: bezpieczeństwo, czyste powietrze, wodę i ziemię.
Dlatego tak ważne jest, żeby nie śmiecić w lesie, oszczędzać wodę i, jeśli to możliwe, w najbliższym otoczeniu – sadzić drzewa i zwracać uwagę na niedolę bezdomnych zwierząt.
CO MOŻESZ ZROBIĆ:
- nie marnuj wody, oszczędzaj papier
- kupuj to, czego naprawdę potrzebujesz i zwracaj uwagę, by były to lokalne produkty
- wybieraj transport zbiorowy, dużo chodź piechotą
- nie kupuj psa, adoptuj
- nie hałasuj i nie śmieć w lesie
- ciesz się zielenią w mieście i dbaj o nią
Zapisz się do naszego newslettera
